De meeste mensen ademen in rust tussen de 10 en 20 keer per minuut (één keer is in- en uitademen). Als je zit, heb je genoeg aan 4 tot 8 keer ademen per minuut. Van een te snelle ademhaling kun je hoofdpijn krijgen en duizelig en moe worden.
Een normale ademfrequentie zit tussen de 15 tot 20 keer per minuut. Ben je ziek en adem je meer dan 24 keer per minuut? Dan is het goed om je huisarts te bellen.
Een normale ademfrequentie
Deze begint op het moment van inademing en stopt wanneer je weer opnieuw wil inademen. Een normale ademfrequentie zit tussen de 6 en 10 ademhalingen per minuut in rust.
In de richtlijnen worden geen absolute getallen genoemd over de minimale of maximale frequentie van een normale ademhaling. Wanneer sprake is van een normale ademhaling zouden in 10 seconden toch tenminste wel 2-3 ademhalingen zijn vastgesteld. Altijd geldt: ga bij twijfel uit van een niet-normale ademhaling.
De frequentie van de ademhaling kan abnormaal zijn in de vorm van een bradypnoe (te lage frequentie) of tachypnoe (te snel). De ademhalingsdiepte is soms zichtbaar afwijkend. We kennen de hyperpnoe (ademhaling met een te grote luchtverplaatsing ofwel een te diepe ademhaling) en de hypopnoe (oppervlakkig).
Een verkeerde ademhaling is te herkennen aan de volgende punten: U ademt regelmatig door uw mond. U moet regelmatig zuchten en/of gapen. Soms voelt u zich duizelig of licht in het hoofd.
U gaat vanzelf sneller ademhalen en uw hart gaat sneller kloppen. Zo kunnen angst en spanning ervoor zorgen, dat u gaat hyperventileren. Te snel of diep ademen bij weinig lichamelijke inspanning betekent dat het zuurstofgehalte in het bloed hoger wordt en het koolzuurgehalte te laag wordt.
De meeste mensen ademen in rust tussen de 10 en 20 keer per minuut (één keer is in- en uitademen). Als je zit, heb je genoeg aan 4 tot 8 keer ademen per minuut. Van een te snelle ademhaling kun je hoofdpijn krijgen en duizelig en moe worden.
Dat ligt er een beetje aan wat je aan het doen bent. In rust is de beste ademhaling tussen de 6 en 12 keer per minuut, waarbij een in- en uitademing als 1 ademhaling telt. Wanneer je meer dan 12 ademhalingen per minuut hebt, adem je te snel en geef je signalen van stress af aan je lijf.
Controleer ademhaling
Leg een hand op het voorhoofd en kantel het hoofd voorzichtig naar achteren om de luchtweg te openen. Til de kin op met 2 vingertoppen van de andere hand (kinlift). Kijk, luister en voel maximaal 10 seconden of er ademhaling is.
De ademhaling kan variëren onder invloed van inspanning, ziekte, pijn of stress. Tel de ademhaling gedurende 30 seconden en vermenigvuldig de uitslag met 2. Tel een abnormale ademhaling gedurende 1 minuut. Houd de polsteller of horloge op ooghoogte.
Observeer frequentie, regelmaat en gelijkmatigheid. Tel de ademhaling direct voor het tellen van de pols. Tel de ademhaling gedurende een halve minuut, zo nodig gedurende 1 minuut.
We ademen gemiddeld 12 tot 14 keer per minuut als we wakker zijn en 6 tot 8 keer als we slapen. Doen we dat meer dan 20 keer per minuut op een oppervlakkige manier, dan spreken we over tachypneu.
Wanneer we diep ademhalen, voorzien we ons lichaam van een optimale hoeveelheid zuurstof. Dit kan leiden tot een toename van onze energieniveaus en een algeheel gevoel van alertheid en vitaliteit. Door bewust diep adem te halen gedurende de dag, kunnen we ons meer energiek en productief voelen.
Bij COPD-patiënten ontstaat vaak een ademhaling waarbij even lang in- als uitgeademd wordt. Het is juist beter om de uitademing langer te maken waardoor er meer ruimte komt om de longen weer te vullen met nieuwe zuurstof.
Volwassenen over 60
Onze ademhalingsfrequentie veranderd naarmate we ouder worden. Een normale ademhalingsfrequentie voor 65 tot 80 jarigen is 12 tot 28 ademhalingen per minuut, terwijl ouderen die ouder zijn dan 80 een ademhalingsfrequentie van 10 tot 30 kunnen hebben.
Een beklemmend gevoel op de borst, piepende ademhaling of pijn bij het ademhalen komen ook voor. Je benauwd voelen is erg naar en kan eng zijn. Voor sommige mensen voelt het als (bijna) stikken. Als je iets wilt doen terwijl je benauwd bent, is dat vaak lastiger.
Probeer rustig te ademen: 3 seconden in en 6 seconden uit. Of ga iets doen als uw ademhaling in de war is, bijvoorbeeld kniebuigingen en praten met iemand. In een papieren of plastic zak ademen helpt niet. De fysiotherapeut kan helpen bij ademhalings-oefeningen.
Normaal gesproken is de ademhaling niet of heel zachtjes te horen. Als je luchtwegen vernauwd zijn, kan de ademhaling duidelijker te horen zijn. Dat kan komen door het samentrekken van de spiertjes in de luchtwegen. Andere redenen zijn een ontsteking van het slijmvlies of slijm.
Middenrif- en borstademhaling
Doorgaans zal daarna passief uitgeademd worden, bij actieve uitademing trekken andere tussenribspieren de ribben weer naar beneden. Bij borstademhaling beweegt vooral de borstkas voorwaarts en omhoog. In de praktijk is de normale ademhaling een combinatie van beide.
Catathrenia of nachtelijk kreunen is een zeldzame slaapgerelateerde aandoening, die vaak verward wordt met ofwel centrale slaapapneu, ofwel snurken. Typisch ziet men clusters van diepe inspiratie, gevolgd door een zeer trage, verlengde expiratie waarbij er een stemgeluid aanwezig is.
Je smartwatch meet slaap met behulp van een bewegingssensor en een hartslagsensor. Sommige smartwatches gebruiken alleen een bewegingssensor om je slaap te meten, dit is minder nauwkeurig. Wanneer je bijvoorbeeld lang stil ligt kan je smartwatch denken dat je aan het slapen bent.
Veel mensen kennen het beeld als hyperventilatie (over-ademen), dat vaak ontstaat door angst en stress. Disfunctioneel ademen is een breder beeld van verkeerd ademen. Opvallend zijn een onregelmatige ademhaling, overmatig zuchten, en een overwegend borstkasademhaling (hoog ademen).
Bij een verstoorde ademhaling: heeft je lichaam constant het gevoel alert te moeten zijn; kan je zenuwstelsel, onder invloed van adrenaline, overactief worden; lijkt het alsof je lichaam, zelfs in rust, de hele tijd een inspanning aan het doen is.