De reden van het hoofdschudden is veelal dat er iets in het hoofd van het paard in de knel zit. Meestal is dit de Trigeminus zenuw. Deze zenuw loopt door de oogkas en door het kaakgewricht, over het voorhoofd en vertakt zich naar het gebit. Ook problemen aan het gebit kunnen zo hoofdschudden veroorzaken.
De belangrijkste functie van deze zenuw (ook wel drielingzenuw genaamd) is het doorgeven van (pijn)signalen van grote delen van het hoofd aan de hersenen. Waarom is nog niet bekend, maar bij paarden die hoofdschudden is deze zenuw gevoeliger voor het opvangen van prikkels.
Paarden die met hun hoofd schudden hebben niet altijd een (medisch) probleem. Paarden schudden regelmatig met het hoofd, als ze in de paddock of wei staan, of in de stal wanneer vliegen en andere insecten rondom het hoofd irriteren.
Als bij paarden met het echte headshaking syndroom op een of andere manier de prikkelgeleiding van die zenuw wat veranderd wordt, kan het hoofdschudden verminderen. Dit kan bijvoorbeeld door neusnetjes, UV oogkappen of het direct verdovden van de zenuw. Ook bepaalde medicatie kan helpen.
Headshaking (hoofdschudden) kent vele oorzaken zoals o.a. pollenallergie (hooikoorts), kaak en tandproblemen, aangezichtspijn, slecht passend zadel, bit, hoofdstel, strakke neusriem, stress, pijnlijk rug, rijtechnische problemen, pijn in het gezicht, hoofdpijn, geluid, zonlicht (UV), hoofd trauma (o.a. stoten of hangen ...
Als een paard de oren plat in de nek heeft liggen is hij erg boos. Je kan dan beter een beetje uit de buurt blijven, vooral wanneer je het paard niet goed kent. Een paard dat boos is kan namelijk happen, bijten of schoppen. Het kan ook zijn dat een paard bang is (voor jou) en jou zo op een afstandje wil houden.
De neusgaten en mond zijn ontspannen. De neusgaten zijn niet wijd open en je ziet geen afscheiding. Een ontspannen of slapend paard kan de onderlip helemaal laten hangen. Het paard drinkt voldoende en eet met smaak zijn voer op.
De aanleuning – ook wel “het bit aannemen” genoemd – is een initiatief van het paard. Contact gaat dus uit van de ruiter en aanleuning gaat uit van het paard. Hand, teugel en bit dienen voor het overbrengen van de communicatie en mogen niet krachtiger zijn dan dat voor deze communicatie nodig is.
Net als bij mensen kunnen ook bij paarden kruiden zoals passiebloem, hop, rode klaver, valeriaan, kamille en sint janskruid in stress-situaties en bij rusteloos, prikkelbaar gedrag helpen. Deze kruiden helpen bij een zenuwachtig gevoel en een betere concentratie.
Paarden laten met hun houding en lichaamstaal zien hoe ze zich voelen en wat hun intenties zijn. Daarvoor geven ze een heleboel communicatiesignalen af. Dit kunnen kalmerende signalen zijn, overspronggedragingen, stresssignalen, afstandsvergrotende signalen en vecht- of vluchtgedragingen.
Wat is paardentherapie? Paarden reageren voornamelijk op wat mensen om hun heen doen. Dus wanneer iemand verdrietig is zal het paard deze emotie overnemen en bijvoorbeeld stil blijven staan. Paarden voelen dus heel goed emoties en gedrag aan van mensen.
Paarden verstaan ons mensen niet, maar begrijpen ons zeer zeker. Dat blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. De dieren zijn in staat om subtiele oog- en lichaamsbewegingen op te vangen en te 'vertalen'.
Een tekort aan zout of andere mineralen merk je meestal doordat je paard likt aan handen, muren, hekken en grond eet. Door een tekort aan zout worden eiwitten en energie uit het voer minder opgenomen, wat een droge huid en snelle vermoeidheid tot gevolg kan hebben.
Een hoofd dat omhoog komt geeft aan dat het paard geïrriteerd is. Je hebt iets gedaan dat hij vervelend vindt.
Door de vertaalslag te maken en het paard een stem te geven ontstaat er meer wederzijds begrip. Communicatie op dit niveau biedt de mogelijkheid tot de oorzaak van problemen te komen, trauma te verwerken en verduidelijkt de stappen die nodig zijn voor verbetering.
Ataxie is een klinisch symptoom en kenmerkt zich door een verminderde coördinatie bij het paard. bij atactische paarden zien we een verstoring in de zenuwgeleiding waardoor de signalen vanuit de hersenen of ruggenmerg naar de spieren niet voldoende worden doorgegeven.
Een hele goeie plek, is de plek vlak achter de schoft, daar waar het zadel zou liggen. Het is de plek waar paarden elkaar 'groomen' (=elkaar zachtjes kroelen en masseren met de voortanden en lippen), uiteraard alleen als ze elkaar leuk vinden.
Dan is er maar één oplossing: je paard een dag vrij geven. Welk ongewenste gedrag je paard ook vertoont: je mag er vanuit gaan dat hij dit niet expres doet. Misschien botsen jullie karakters op sommige vlakken of begrijpt je paard jou niet, omdat je niet altijd duidelijk en consequent bent.
Het paard geeft je een kusje op je wang of mond. Dit kan met de lippen of met de tong.
Paarden bijten om zoveel verschillende redenen: om te spelen, om te domineren of te beschermen, bij spanning, pijn of angst, bij het allogroomen of het liefdesspel, omdat ze koekjes willen, omdat ze je niet leuk vinden, ze iets moeilijk vinden of je te dicht staat, enz.
Maar waarom hinniken paarden eigenlijk? De hinnik: een luide, lange roep die hoog begint en met een wat lager geluid eindigt. Omdat het zo luid klinkt en een afstand kan overbruggen, lijkt de hinnik een manier om sociaal contact anderen te zoeken, die ver weg of uit zicht zijn.
Een van de eerste lessen die een nieuwe ruiter wordt geleerd is dat als een paard zijn oren naar voren staan, hij alert is, oplet en/of geïnteresseerd is in wat er voor hem is, en als zijn oren naar achteren gespitst zijn dichtbij de nek, hij boos is en klaar staat om te bijten of te trappen.
Aaien en knuffelen kun je als communicatiemiddel gebruiken. Steek je hand eens uit naar je paard en wacht zijn reactie af. Zorg er voor dat je gehele lichaamstaal ontspannen is. Ga niet recht voor je paard staan, maar in een schuine hoek, zodat je niet een tegenstrijdige boodschap uitzendt.
Een paard heeft, net als wij, gedachten, gevoelens en emoties. Bepaalde zaken zijn soortgebonden maar verder heeft ieder mens én ieder ander dier een eigen karakter. Als wij ons wat beter verdiepen in de gevoelens, gedachten en emoties van paarden wordt het ook makkelijker het gedrag van paarden te begrijpen.