Over het algemeen is de overgang goed te herkennen aan de symptomen in combinatie met een bloedonderzoek die de hormonen in het bloed kan meten.
Je kan bij je huisarts terecht om de menopauze laten vaststellen via een bloedtest. Die bloedtest biedt overigens ook meer zekerheid. Afhankelijk van het resultaat van de bloedtest en van de ongemakken die je ondervindt, kan je met je arts op zoek gaan naar oplossingen om die ongemakken te verminderen.
Door middel van FSH-onderzoek kan de start van de menopauze worden aangetoond. Verhoogde FSH-waardes kunnen namelijk aantonen dat een vrouw in de overgang zit. Het luteïniserend hormoon (LH) is nauw verbonden aan FSH. Ook LH is belangrijk voor de seksuele ontwikkeling.
Perimenopauze
De periode waarin de menstruaties onregelmatiger worden en uiteindelijk uitblijven, wordt de perimenopauze genoemd. Deze fase eindigt één jaar na de menopauze (de laatste menstruatie). De gemiddelde leeftijd waarop de perimenopauze intreedt is 47,5 jaar.
Onderzoek. Om de kwaliteit van uw eicellen vast te stellen, meten we de waarde van het follikelstimulerend hormoon (FSH) in uw bloed. Een verhoogde waarde FSH kan wijzen op vermindering van de hoeveelheid eicellen. Maar ook bij een normale waarde van de FSH kan de kwaliteit al verminderd zijn.
De overgang begint vaak met een verandering in het menstruatiepatroon. De menstruaties komen korter na elkaar en worden vaak heviger; soms zijn er ook bloedstolsels. Vervolgens wordt de pauze tussen de menstruaties steeds langer en uiteindelijk blijven ze helemaal weg.
Op het moment dat je lichaam minder progesteron en oestrogeen aanmaakt, dan wordt er minder gal geproduceerd. Gevolg hiervan is weer dat er minder spijsverteringssappen worden aangemaakt waardoor gassen zich ophopen. Ook kun je in de overgang meer vocht vasthouden, wat je het gevoel geeft van een opgeblazen buik.
Opvliegers, slaapproblemen, stemmingswisselingen zijn typische overgangsklachten en horen bij deze periode. De meeste vrouwen krijgen de laatste menstruatie tussen hun veertigste en zestigste jaar; de gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste menstruatie noemen we ook wel de menopauze.
Verschillende vitamines en mineralen kunnen van belang zijn tijdens de overgang. Zo helpen vitamine B6 en zink om de hormoonhuishouding in balans te houden. En vitamine B8, vitamine B12 en magnesium zijn goed voor de gemoedstoestand.
Als u 1 jaar niet meer ongesteld bent geweest, bent u in de menopauze. In de menopauze bent u niet meer vruchtbaar. U kunt dan stoppen met voorbehoedmiddelen.
Wees matig met cafeïne, alcohol, suiker, zout en koolzuurhoudende dranken. Ze remmen de opname van calcium en dat heeft het lichaam juist hard nodig tijdens de overgang.
Gemiddeld genomen komen de meeste vrouwen zo'n vijf tot tien kilo aan tijdens deze periode. Vanzelf afvallen tijdens de overgang is slechts weggelegd voor de minderheid van de vrouwen, maar het kan.
Eet voldoende vetten
Vetten werken verzadigend en zijn nodig voor de opbouw van belangrijke hormonen zoals testosteron. En zoals je nu al weet, de juiste hormoonbalans zorgt er voor dat je (buik)vet kan verliezen en spieren kan opbouwen.
Een ander silhouet tijdens de overgang
Tijdens de overgang kan niet alleen je gewicht, maar ook je silhouet veranderen. Dit wordt veroorzaakt door de wisselingen in je hormonen. Oestrogeen zorgt namelijk voor de typische ronde vormen van vrouwen, vooral rond de dijen en billen.
Wanneer je bloedverlies na de overgang hebt, maakt de huisarts of de gynaecoloog een uitstrijkje en een inwendige echo. Na deze onderzoeken bepaalt de arts of er aanvullend onderzoek nodig is. De gynaecoloog bekijkt met behulp van een spreider (een speculum) de baarmoedermond.
Ook beïnvloedt oestrogeen de hoeveelheid droomslaap. Progesteron zorgt juist voor het slaperig worden en een diepe herstel slaap. Wanneer de concentraties van beide hormonen dalen tijdens de overgang, kan dit tot gevolg hebben dat je slechter en onrustiger slaapt.
Doordat je lichaam na de menopauze nog op zoek is naar een nieuw evenwicht, kun je na je laatste menstruatie nog steeds last hebben van bepaalde overgangsverschijnselen, zoals opvliegers en stemmingswisselingen. Veel vrouwen ervaren daarnaast ook postmenopauzaal bloedverlies (PMB).
Spinazie en andere groene bladgroenten, zoals boerenkool, zijn in staat om je vetverbranding te stimuleren. Uit verschillende onderzoeken naar vetverbranding blijkt dat spinazie een absolute kampioen is om vet te verbranden.
De vetverdeling verandert in de overgang
Het vet verhuist van de typische vrouwelijke rondingen naar een meer mannelijke vetverdeling2 rond de taille. Deze nieuwe vetverdeling heeft een reden. Je lichaam zoekt in de overgang naar nieuwe manieren om oestrogeen te maken en op te slaan.
Begin en duur
De gemiddelde tijd tussen het onregelmatig worden van de menstruaties en de menopauze is vier jaar. Overgangsklachten kunnen vijf tot tien jaar of soms zelfs langer bestaan. Globaal is deze periode te verdelen in vijf jaar voor de laatste menstruatie tot twee à drie jaar erna.
Normaal gesproken gaan we bij vrouwen uit van een energiebehoefte van 2000 calorieën. Voor een vrouw in de overgang ligt de energiebehoefte wat lager, zo rond de 1800 calorieën.
Vanaf 45 jarige leeftijd worden vrouwen nog maar heel zelden zwanger. De vruchtbaarheid neemt af omdat zowel de hoeveelheid als de kwaliteit van de eicellen afneemt met het stijgen van de leeftijd.
Bij de meeste vrouwen vindt de laatste ovulatie en menstruatie rond hun vijftigste jaar plaats. Voor die tijd is de menstruatie wel al onregelmatiger: soms heb je weinig bloedverlies, dan weer hevig bloedverlies. Een klein deel van de vrouwen komt vervroegd in de overgang en menopauze.
