Er is tegenwoordig een grote overeenstemming in de wetenschap dat dieren niet alleen pijn kunnen voelen, maar ook emoties zoals angst en vreugde. Als het daarentegen gaat om gevoelens als verdriet en liefde is de wetenschap nog niet zo ver.
Het dier lijkt depressief. De achtergebleven kat gaat ineens dingen doen die voorheen kennelijk niet konden. Ineens komt hij op schoot liggen, wordt ogenschijnlijk socialer en vriendelijker naar personen, hij verstopt zich minder, is meer thuis en huidproblemen en/of onzindelijkheid verdwijnen.
Het is misschien wel vanzelfsprekend dat uw kat zeer veel emoties ervaart, maar wetenschappers kunnen de graad van de vreugde of de angst die ze voelen niet precies meten. Veel van hen negeren dus de emoties en de rol die ze spelen bij hoe een kat zich leert te gedragen of uit te drukken.
Je kunt pijn bij een kat herkennen aan de lichaamstaal, gezichtsuitdrukking en het gedrag. Bijvoorbeeld dichtgeknepen ogen, gefronste wenkbrauwen, hangend hoofd, kromme houding, blazen, gespannen of juist rustig gedrag. Ook de lighouding vertelt veel over hoe een kat zich voelt.
Wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat zowel katten als honden dankzij hun sterk ontwikkelde reukzin kanker kunnen detecteren bij soortgenoten, maar ook bij mensen (zie kaderstuk).
Ook katten kunnen, net als honden, last hebben van verlatingsangst; wat duidt op een sterke gehechtheid aan de eigenaar. Verlatingsangst bij katten uit zich in onzindelijkheid, niet willen eten, overmatig miauwen, overmatig wassen en het vernielen van spullen wanneer de eigenaar afwezig is (Schwartz 2002).
Beeld: Pixabay/Pexels. Sommige kattenbaasjes wisten het al lang, maar het is nu ook wetenschappelijk bewezen: katten luisteren als er tegen ze wordt gepraat. Maar dan wel alleen als hun baasje dat doet.
De kat stelt zich extra kwetsbaar op door zijn buik te tonen. Een kat zal daarom niet op deze manier gaan liggen wanneer er roofdieren in de buurt zijn. Alleen wanneer de kat helemaal ontspannen is en zich veilig voelt, gaat hij op zijn rug liggen met zijn buik omhoog.
Zich veilig voelen
Wanneer je kat op zoek is naar een slaapplaats, willen ze niet alleen comfort en warmte, ze willen ook een plek die veilig is en vertrouwd. En die plek ben JIJ! Geen gevaarlijke roofdieren kunnen hen schaden als jij daar bent. Zo kunnen ze in vrede ontspannen.
Het korte antwoord is ja. Katten voelen liefde van hun menselijke vrienden en metgezellen. Maar ze uiten liefde op hun eigen unieke en subtiele manier.
Als je kat liefdevol met haar kop tegen je voorhoofd duwt of lief met haar hoofd tegen je been aan wrijft, mag je je gelukkig prijzen. Je kat vertrouwt je en heeft je als baasje geaccepteerd. Aangezien je nu het volle vertrouwen van je kat hebt gewonnen, deelt ze haar feromonen uitgebreid met jou.
Een kat kan zijn kop tegen je stoten of zijn wangen tegen je wrijven om affectie te tonen. Dit sociale gedrag wordt gevormd in de kittentijd door het kopstoten van andere kittens en hun moeder. Kopjes geven en wrijven is vaak een poging om je te markeren met hun geur en als eigen te claimen: Jij bent van mij!
Eindelijk is er bewijs gevonden dat katten luisteren naar hun naam als ze geroepen worden. Onderzoekers van de Sophia Universiteit in Japan hebben aangetoond dat uit een door mensen uitgesproken reeks woorden, de kat zijn/haar eigen naam kan herkennen.
De capaciteit is beperkt en het onthouden kort (gezegd wordt tussen 20 en 30 seconden). Hoe vaker je dus iets ziet, hoort of doet, des te groter is de kans dat het vanuit het korte-termijn-geheugen opgeslagen wordt in het lange-termijn-geheugen.
Katten kunnen onrustig worden of zich juist terugtrekken, minder gaan eten en bijvoorbeeld hard gaan miauwen. In haar boek 'How Animals Grieve' lees je er meer over.
Ook bij huisdieren is nooit vastgesteld dat zij verliefd kunnen zijn. Misschien heeft je hond, kat, konijn of papegaai wel een maatje voor het leven, maar dat betekent niet dat ze echt verliefd zijn.
Wanneer ze samen met hun baasje zijn, voelen ze zich veilig. Omdat veilige gevoel te behouden, lopen ze soms liever met je mee wanneer jij opeens wegloopt dan dat ze alleen in de kamer blijven zitten.
Jouw kat associeert je geur met zorgzaamheid, veiligheid en gezelschap. Daarom valt hij zonder moeite in slaap als hij bij je komt liggen. Ook je ademhaling geeft rustgevende geluiden af waar je kat lekker op snurkt. Het ritme van je hartslag helpt daarnaast ook bij het in slaap vallen.
Waarom loopt een kat je altijd achterna? Sommige katten 'helpen' je bij alles wat je doet en lopen je graag voor de voeten. Dat betekent dat hij je heel graag mag. Dus ook katten die niet heel graag knuffelen of aanhankelijk zijn kunnen zo toch hun affectie tonen.
Je hebt het spreekwoord 'Geen slapende honden wakker maken' en dat klopt volledig. Als je kat of hond in de REM-fase zit en je zou ze wakker maken, kunnen ze erg schrikken. Door het schrikken zouden ze dan wel eens kunnen uithalen naar jou of je kind.”
Blijft je kat je maar aanstaren? Let op haar lichaamshouding. Een verkrampte houding verraadt agressieve of defensieve motieven, maar staren in combinatie met een ontspannen houding betekent gewoon dat je kat zin heeft om met je te spelen.
Het kiezen van een metgezel, als het nu mens of kat is, wordt bepaald door dezelfde factoren: gedrag, houdingen en geuren. Als voorbeeld, een hoge stem, schreeuwen en snelle bewegingen richting de kat kunnen als bedreigend worden gezien.
Conflicten. Vaak zegt men “Laat ze het maar uitvechten”. Dit is iets wat zeker niet mag gebeuren bij katten. Katten kennen immers geen verzoeningsgedrag wat wil zeggen dat zij geen 'sorry' kunnen zeggen.
Springt uw kat op de tafel of het aanrecht en wilt u dit niet, leer hem dit meteen af. Zeg met harde stem nee, zet hem op de grond, en geef hem geen verdere aandacht. Laat ook geen eten liggen op tafel of aanrecht en blokkeer zoveel mogelijk de plek.
En soms betekent een miauw niets anders dan je kattenvriend(in) die 'hallo daar, maatje!' wil zeggen. En onthoud: Zoals met al je vrienden, is de sleutel tot een diepe en lonende relatie met jouw kat.. luisteren! Dus nu je de taal van je kat spreekt, hoef je alleen nog maar te luisteren!
