En ook kaas en brood zijn bewerkte producten. Soms worden er aan producten stoffen toegevoegd om ze langer houdbaar te maken. Dit voorkomt voedselverspilling en dat mensen ziek worden van bedorven eten. Worden hulpstoffen zoals citroenzuur (E330) toegevoegd, dan gaat dit niet ten koste van de voedingswaarde.
Bewerkt voedsel is voedsel dat op de een of andere manier is aangepast. [1] Praktisch elke handeling maakt van voedsel bewerkt voedsel: wassen, schoonmaken, malen, snijden, hakken, verhitten, pasteuriseren, blancheren, koken, inblikken, invriezen, drogen, mengen en verpakken.
Er zit wel een verschil tussen de bewerkte producten. Zo kan je onderscheid maken tussen bewerkte producten (zoals kaas, yoghurt en kwark) en ultra processed foods, zoals chips, snoep, koekjes, kant-en-klaarmaaltijden etc.
Ze hebben een bewerking ondergaan waardoor ze minder gezond worden dan oorspronkelijk. Denk aan de toevoeging van suiker of zout (bv. gesuikerde melkproducten, gezouten noten), de toevoeging vet (bv. eiersla), of het verwijderen van vezels (bv.
Onbewerkt eten betekent dat je producten kiest die niet of nauwelijks bewerkt zijn door de industrie. Het is dus iets anders dan rauw of ongekookt eten. Onbewerkt staat voor zoveel mogelijk vers en 'puur' eten. Voorbeelden zijn verse groenten en fruit, noten, eieren, vlees en vis, aardappelen en zilvervliesrijst.
Rauwmelkse kaas is – weinig verrassend – gemaakt van rauwe melk. Die melk is niet verhit, en bevat daarom meer bacteriën dan 'normale' kaas. Een bekend voorbeeld van rauwmelkse kaas is boerenkaas. Deze kaas kun je vers op de boerderij kopen, maar is ook bij de kaaswinkel te krijgen.
Calcium en vitamine B12
Kaas levert samen met de melk en melkproducten gemiddeld ongeveer 60% van de dagelijkse inname van calcium en 40% van die van vitamine B12. Zuivel is daardoor belangrijk voor een gezonde voeding in Nederland.
Kaas is een zuivelproduct dat voornamelijk uit melk bestaat. Tijdens het maken van kaas worden de vaste stoffen in de melk -de eiwitten, vetten en mineralen- gescheiden van het vocht. Daarnaast wordt er tijdens de bereiding stremsel, zuursel en zout aan toegevoegd.
Melk bevat inderdaad calcium. Maar het bevat ook heel veel verzadigd vet en is een grote veroorzaker van allergieën. Bovendien lijkt het erop dat calcium uit zuivel zorgt voor een stimulans van de groei van prostaatkankercellen en een algemeen verhoogd risico van prostaatkanker.
In harde kazen zit veel calcium, maar ook relatief veel vet, verzadigd vet en zout. Kies daarom liever voor magere en halfvette kazen en plattekaas. Die laatste bevat minder vetten en zout, en hoort eigenlijk eerder bij de melkproducten dan bij de kazen.
Een groot deel van de voeding die we eten, is bewerkt. Denk maar aan diepvriesgroenten, pasta, brood, koeken, snoep …
De producten werden naar de mate van bewerking ingedeeld in 4 categorieën: Vers onbewerkt of licht bewerkt voedsel, zoals verse groente, fruit, eieren en melk. Bewerkte ingrediënten, zoals fles olie en pot zout. Bewerkt voedsel, zoals kaas, brood, fruit/groenteconserven, geconserveerde vis en ham.
Hamburgers en gehakt vallen ook onder bewerkt vlees als er zout of chemische additieven in gebruikt zijn als bewaarmiddelen.
Vleeswaren, zoals worst, ham of paté, en bewerkt vlees zoals hamburger, worst en gemarineerd vlees vallen in de categorie bewerkt vlees. Dit geldt overigens ook voor gevogelte (denk aan gerookte kipfilet) en vis (bijvoorbeeld gerookte paling en ingeblikt tonijn).
Voorbeelden van onbewerkt mager vlees zijn: kipfilet, kipdrumstick, kalkoenfilet, biefstuk, magere runderlappen, sukadelap, varkenshaas, haaskarbonades, magere varkenslappen, varkensfiletlapjes, hamlap en mager lamsvlees.
Daarom is zuivel erg belangrijk voor een gezonde voeding hier in Nederland. Maar aan de andere kant bevat kaas ook veel zout en verzadigd vet. Door hier veel van te eten vergoot je het risico op hart- en vaatziekten. Ook is de kans op een hoge bloeddruk een stuk hoger door het hoge zoutgehalte.
Aan volwassenen worden 300-450 gram melk(producten) en 40 gram kaas per dag geadviseerd. De aanbevolen hoeveelheid melkproducten is hoger voor tieners en 50-plussers vanwege hun hogere behoefte aan calcium.
Melk bevat het antinutriënt caseïne. Dit is een eiwit dat uit lange aminozuurketens bestaat waardoor het lastig verteerbaar is. Caseïne kan het immuunsysteem in de darmen activeren en zo bijdragen aan laaggradige ontsteking.
Kaas levert niet dezelfde voedingsstoffen als vlees. Kaas levert weliswaar evenveel eiwit als vlees en vitamine B12, maar bevat maar heel weinig ijzer, zo'n 0,1 milligram per 100 gram. Bovendien bevat kaas vaak veel verzadigd vet, zeker de vette (48+) varianten en veel zout.
Het past goed in een gezond en gevarieerd voedingspatroon. Het bevat minder zout dan veel andere soorten kaas. Daarnaast bevat het ook minder calorieën dan andere soorten kaas, zoals oude kaas. Mozzarella met niet te veel verzadigd vet (maximaal 1,4 gram per 100 gram mozzarella) staat zelfs in de Schijf van Vijf [1].
Op nummer 1 van deze lijst staat dus de braam. Met 43 calorieën en slechts 4,9 gram suiker met daarbij 5 gram aan voedingsvezels is de braam erg gezond! Hij bevat vitamine A, D, B12 en calcium en ijzer. Ook magnesium is present.
Minder suiker betekent vaak meer energie. Je voelt je fitter en vrolijker. Dat zit zo: als je veel suiker neemt en weinig gezonde producten consumeert, dan kun je een tekort krijgen aan vezels, vitamines en mineralen. Hierdoor kun je moe worden of hoofdpijn krijgen.
