Hout is een ademend materiaal dat vocht uitwisselt met de omgeving. Deze eigenschap heeft zowel een heel positieve als een negatieve zijde: hout draagt van nature bij aan een prettiger binnenmilieu, maar onder invloed van vochtwisselingen kan het ook krimpen en zwellen.
Het brandhout mag een vochtigheidspercentage hebben tot maximaal 20 procent. Vers gekapt hout heeft een vochtigheidsgehalte van ongeveer 50 procent. Na een jaar drogen daalt dit tot ongeveer 28 procent en na 2 tot 3 jaar drogen heeft het hout het geschikte vochtigheidspercentage van 20 procent of minder.
Hardhout. De meest duurzame houtsoort is hardhout. Deze houtsoort is dus het best bestand tegen vocht, zonder dat het behandeld hoeft te worden, en gaat wel meer dan 25 jaar lang mee. * Bij Hout en Bouwmaterialen vindt u daarom onder andere een ruim assortiment aan palen en balken van hardhout.
Hout droogt ongeveer 1 cm per kant per jaar. Deze planken hebben zeker 1,5 jaar nodig om natuurlijk droog te worden. Natuurlijk gedroogd hout leent zich goed voor stoombuigen en minder goed om meubels te maken. Er kunnen wel meubels van worden gemaakt.
Er kunnen veel producten worden gebruikt voor de bescherming van hout buitenshuis. We kunnen deze 4 generieke typen noemen: beits, olie-verzadiger, vernis en verf, waarvan de eerste drie het ontwerp en de natuurlijke structuur van het hout behouden.
Hoelang het hout precies moet drogen hangt af van het vochtgehalte bij het begin, het soort hout, het weer en de stukgrootte. Gekliefd hout in standaardmaat droogt tot ongeveer 28% in één jaar en tot onder de 20% bij twee jaar drogen.
Dit kan eigenlijk niet, brandhout dat eenmaal droog is zal door regen bijna geen vocht meer opnemen. Wel zal de buitenkant van het hout (schors) nat worden, dit is echter na een paar droge dagen weer verdwenen. Uiteraard geldt ook hier, “wat er niet aan komt hoeft er ook niet meer af”.
Vers hout bevat 80% vocht en dat moet er eerst uitdrogen. Want nat hout geeft veel minder energie en warmte. Het drogen duurt 1 tot 2,5 jaar. Es, linde, wilg en berk (1,5 jaar drogen) en fruitbomen, eik en beuk (2,5 jaar drogen) leveren favoriet brandhout.
Eikenhout kunt u voor zowel binnen- als buitentoepassingen gebruiken. Het hout wordt binnen veel gebruikt voor vloeren, deuren, tafelbladen en andere meubels. U kunt eikenhout ook buiten gebruiken, bijvoorbeeld voor toepassingen als schuttingen, overkappingen, schuren en tuinhuisjes.
Om hout te kappen, vervoeren en bewerken zijn relatief weinig fossiele brandstoffen nodig. Door bossen duurzaam te beheren en nieuwe bomen te planten, raakt hout als grondstof nooit op. Ook kun je hout goed hergebruiken. Bovendien slaan bomen tijdens hun groei CO2 uit de lucht op.
Onbehandeld vurenhout is niet goed bestand tegen weersinvloeden en is erg vatbaar voor houtrot en aantasting door schimmels en algen. Wanneer u vurenhout buiten wilt gebruiken, zult u het hout moeten behandelen. Hiermee maakt u het hout geschikt voor buitentoepassingen en verlengt u de levensduur.
Onder het wateren van hout wordt verstaan het gedurende langere tijd, gewoonlijk negen maanden tot drie jaar, bewaren van vers gekapte, ongezaagde boomstammen in water, met als doel de verwerkbaarheid te verbeteren, de duurzaamheid van het hout te verhogen en het werken van hout na droging te verminderen.
Voor een volledige verbranding is het van belang dat het haardhout zo droog mogelijk is. Een te hoog vochtgehalte in het hout zorgt voor onvolledige verbranding en zorgt voor vervuiling van het milieu, de haard of kachel en rookkanaal.
Droog het hout altijd buiten. Ideaal is een open plek in je tuin zodat de wind langs alle kanten door het hout blaast. Plaats het hout liever niet tegen een muur tenzij het niet anders kan. Vermijd zeker de garage.
Hardhout heeft een langere brandduur en produceert meer warmte. Aan de andere kant bevat zachthout een hoger vochtgehalte. Ze zijn meestal plakkerig en zullen waarschijnlijk de ophoping van deze stoffen in de schoorsteen veroorzaken. Ze branden echter sneller dan droge en produceren een indrukwekkende vlam.
Dennenhout bevelen we ook niet aan, in de open haard tijd was het een hele vette “nee!” omdat het dennenhars in een open haard niet goed verbrande. In de moderne houtkachel is dat niet meer belangrijk. Toch bevelen wij het niet aan omdat het hout dan wel echt perfect gekloofd en droog (max12% vocht) moet zijn.
Bij nat weer zet hout uit doordat het vocht opneemt. In de zomer droogt het hout en gaat het weer krimpen. Aangezien buitentoepassingen onderhevig zijn aan het weer, zal hout blijven uitzetten en krimpen. De vochtigheid en elasticiteit (de werking) zal wel iets minder worden naarmate hout ouder wordt.
Brandduur per houtsoort
Elzenhout - circa 1 tot 1,5 uur per blok. Berkenhout - circa 1 tot 1,5 uur per blok. Essenhout - circa 1,5 tot 2 uur per blok.
Lichte houtsoorten zijn berk, linde, wilg, gewone den, douglas, els, spar en populier. Haagbeuk levert uitstekend brandhout, maar is zeer gevoelig voor schimmels.
Het hars kan vonken veroorzaken maar ook het rookkanaal verstoppen. Het lijkt me dus niet verstandig om coniferenhout te gebruiken in een open haard of een gesloten kachel. Dennen en sparren zijn ook coniferen en die worden heel vaak voor kachelhout gebruikt. Gewoon een kwestie van op tijd de schoorsteen vegen.
Drogen is het beste middel tegen houtrot
Hout dat vochtig blijft is vatbaar voor aantasting, zorg er dus voor dat hout zo droog mogelijk blijft. Dit kan met door het hout te bewerken met verf, lak of beits. Impregneren is ook een manier om vocht voor een langere tijd uit de houtnerven te houden.
Pokhout is bekend als een van de hardste en zwaarste handelshoutsoorten. Kruisdraad of warrige draad. Fijn. 1150-1350 kg/m3 bij 12% vochtgehalte, vers 1400-1500 kg/m3.
Het verschil tussen Douglas hout en hardhout zit hem ook in de duurzaamheidsklasse. Douglashout heeft duurzaamheidsklasse 3 en gaat wel 10 tot 15 jaar mee! Hardhout heeft een duurzaamheidsklasse 1 is gaat zo'n 25 jaar mee.