Artrose is niet hetzelfde als botontkalking (of: 'osteoporose'). Artrose is een aandoening van je gewrichten, terwijl botontkalking zich in je botten afspeelt.
Veel mensen denken dat artrose hetzelfde is als osteoporose. Maar de aandoeningen verschillen écht van elkaar. Osteoporose heeft te maken met de stevigheid van de botten, en artrose is slijtage in de gewrichten.
Bij artrose gaat de kwaliteit van het kraakbeen achteruit. Het kraakbeen wordt dunner en onregelmatig. Daarom wordt artrose ook wel slijtage genoemd, maar dit is niet altijd helemaal juist. Rond het artrotische gewricht vormen zich botknobbels en het gewricht(skapsel) kan ontstoken raken.
Als u meer kans heeft om een bot te breken, krijgt u vitamine D en kalk (als u te weinig melkproducten gebruikt). Bij veel botontkalking of een ingezakte wervel krijgt u soms ook de medicijnen alendronaat of risedronaat. Bewegen, gezond eten en 15 tot 30 minuten per dag buiten in het daglicht zijn, blijven belangrijk.
Osteoporose (botontkalking) is een vorm van reuma waarbij uw botten brozer worden waardoor ze makkelijker breken. De Sint Maartenskliniek heeft veel expertise in de behandeling van reumatische aandoeningen zoals osteoporose en baseert zich hierbij op recent wetenschappelijk onderzoek.
Iemand met een reumatische aandoening heeft meer kans op het ontwikkelen van osteoporose. Dat is inmiddels wel aangetoond. De meeste medici zien echter artrose en osteoporose als twee verschillende problemen. Alleen de risicofactoren zijn hetzelfde.
In het kort. Een gebroken bot is vaak het eerste signaal van osteoporose. Als je 50+ bent en je breekt een bot, dan is dat een signaal dat er nader onderzoek naar je botten moet plaatsvinden. Ook pijnklachten in de onderrug die niet een duidelijke oorzaak hebben kunnen wijzen op osteoporose.
Stop met roken en drink minder alcohol
Roken tast de gezondheid van uw botten aan. Het verhoogt de snelheid waarmee u botmassa verliest, waardoor u eerder osteoporose krijgt. Veel alcohol drinken kan het vermogen van het lichaam om normale, gezonde botten te behouden, beïnvloeden.
Suikers zijn wellicht de grootste veroorzaker van de toename van botontkalking op jonge leeftijd. Teveel zout en kant-en-klaar producten en/of maaltijden. Zout verhoogt de uitscheiding van calcium en mineralen via de nieren.
En slechts tien tot twintig procent van de patiënten die het overleeft, komt terug op het oude niveau. Vijftig procent blijft permanent invalide. De impact is dus heel groot. Dat geldt ook voor spontane wervelbreuk als gevolg van osteoporose.
Dan kunt u paracetamol gebruiken: 2 pillen (2 keer 500 milligram), 3 of 4 keer per dag. Slik deze hoeveelheid nooit langer dan 4 weken achter elkaar. Als dit niet genoeg helpt, kunt u er een NSAID bij gebruiken: ibuprofen, naproxen of diclofenac. Dit medicijn is er als pillen en als gel die u op het gewricht smeert.
Artrose is meer dan slijtage van de gewrichten. Door de symptomen kunnen ook vermoeidheid en slaapgebrek ontstaan.
Zelfs als u last heeft van uw gewrichten, zoals bij artrose, is wandelen uitermate geschikt.
Van osteoporose zelf voelt u meestal niets. U merkt het vaak pas als een bot breekt. U krijgt pijn en door de breuk kan uw lichaamshouding veranderen of het bot gaat anders staan. De rugwervels zakken langzaam in als gevolg van verminderde botsterkte door osteoporose.
Osteoporose is niet te genezen. Bij de behandeling zijn meer bewegen, goede voeding en eventueel medicatie belangrijk. Naast informatie over (omgaan met) osteoporose kun je hulp krijgen bij het doen van oefeningen en leren hoe je vallen kunt voorkomen.
Als u een ingezakte wervel heeft, kunt u het volgende voelen: Pijn in de rug die plotseling opkomt of langzaamaan ontstaat en die erger wordt bij het rechtop zitten of staan en minder wordt als u gaat liggen.
Welke bewegingsactiviteiten kan ik doen? Sporten waarbij je je eigen gewicht draagt en die dus je botten belasten, zijn zeer goed voor mensen met osteoporose; denk hierbij aan wandelen, fietsen, tennissen of tuinieren.
Voor stevige botten is bewegen waarbij uw benen en voeten uw lichaamsgewicht dragen, het beste. Touwtje springen, hardlopen en wandelen hebben bijvoorbeeld meer effect dan fietsen en zwemmen. Bewegen is niet alleen goed om uw botten stevig te maken en te houden, maar ook om uw spieren te trainen.
Maar als je zwakke botten hebt, is het goed om extra aandacht te besteden aan bepaalde voedingsstoffen. Dat geldt vooral voor calcium en vitamine D. Daarnaast spelen magnesium en voldoende eiwitten ook een belangrijke rol als je je botten zo sterk mogelijk wilt houden.
Als eerste middel tegen de pijn wordt vaak gekozen voor paracetamol. Dit is een relatief veilig middel. Soms wordt naast paracetamol een NSAID voorgeschreven (dit is een niet-steroïde ontstekingsremmende pijnstiller).
Mensen van 50 jaar en ouder en jongere mensen met botontkalking hebben 1200 mg calcium nodig. Dit in combinatie met tenminste 10 microgram vitamine D. Voor mensen van 70 jaar en ouder wordt 1200 mg calcium geadviseerd, samen met 20 microgram vitamine D.
Osteoporose is niet te genezen, omdat het lichaam geen nieuw bot meer aanmaakt na het 30ste à 35ste levensjaar. Maar het afbraakproces van het bot is wel te vertragen, met medicijnen. Zo kun je dus voorkomen dat het snel erger wordt. Extra calcium en vitamine D nemen en meer bewegen helpen ook.
Osteoporose en parodontitis worden beide beschouwd als internationale gezondheidsproblemen. Hoewel de relatie tussen de twee ziektes nog onduidelijk is, hebben studies aangetoond dat patiënten met osteoporose een verhoogd risico op parodontitis hebben.
Vanaf je dertigste worden je botten langzaam steeds minder stevig. Dat geldt voor iedereen. Maar bij osteoporose is de verzwakking van de botten ernstiger en sneller dan normaal. Met zwakkere botten loop je meer risico om een bot te breken, wat ernstige gevolgen kan hebben.