Bij een voorwaardelijke straf word je (nog) niet opgesloten. Als je binnen de proeftijd (meestal 1 tot 2 jaar) iets strafbaars doet of je niet houdt aan de voorwaarden die de rechter aan je heeft gesteld, dan gaat je voorwaardelijk opgelegde straf in en kan je worden opgesloten.
Een voorwaardelijke straf hoeft een verdachte niet uit te zitten of uit te voeren. De veroordeelde moet zich tijdens een proeftijd aan voorwaarden houden. Een proeftijd duurt meestal 2 jaar. In die periode mag de veroordeelde bijvoorbeeld niet opnieuw de fout in gaan of moet zich laten behandelen door een psycholoog.
Voorwaardelijke invrijheidstelling. Gedetineerden met een celstraf kunnen onder voorwaarden eerder vrijkomen. Ze kunnen maximaal 2 jaar eerder vrijkomen dan de straf die ze hebben gekregen. De zogenoemde periode van voorwaardelijke invrijheidstelling bedraagt dus maximaal 2 jaar.
Een voorwaardelijke straf klinkt misschien niet als een straf, maar dat is het wel. Ook als deze geheel voorwaardelijke is, komt dit wel op je justitiële documentatie (strafblad) te staan, wat weer gevolgen kan hebben voor je VOG.
Vandaag treedt de Wet straffen en beschermen in werking. Hierdoor komen daders van zware misdrijven niet meer na twee derde van hun straf voorwaardelijk vrij. De voorwaardelijke invrijheidstelling (v.i.) wordt maximaal 2 jaar.
Als de gestrafte zijn werkstraf niet (goed) doet, moet hij de gevangenis in. Op 2 uur niet-uitgevoerde taakstraf staat maximaal 1 dag gevangenisstraf.
Voorwaardelijke gevangenisstraf
Bij veroordeling tot een gevangenisstraf kan de rechter bepalen dat de gehele straf of een gedeelte hiervan niet ten uitvoer wordt gelegd. Bij gevangenisstraf t/m 2 jaren: rechter mag geheel of gedeeltelijk voorwaardelijk opleggen (art. 14a lid 1 Sr.)
Bij overtredingen blijven de gegevens 5 jaar bewaard (als er een taakstraf of vrijheidsstrafvoor is opgelegd blijven ze 10 jaar bewaard). Voor misdrijven blijft het 20 jaar; of 30 jaar bewaard (als de maximale straf van het strafbare feit 6 jaar of meer is) en. Bij zedenmisdrijven blijft het 80 jaar bewaard.
Iemand met een strafblad maakt daarom ook kans op een VOG. Bij de beoordeling van een VOG-aanvraag, bekijkt Justis of er strafbare feiten zijn die een risico vormen voor de functie of het doel waarvoor de VOG is aangevraagd. Ook wordt er een belangenafweging gemaakt.
Foutief strafblad laten verwijderen of corrigeren
Indien er foutieve informatie op de justitiële documentatie staat, dan kunt u altijd een verzoek doen om deze te informatie te rectificeren (artikel 22 Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens). Het moet dan wel gaan om objectieve fouten.
Uitleg voorwaardelijke straf
Wanneer de verdachte gedurende de proeftijd van 2 jaren wordt verdacht van een nieuw strafbaar feit kan de officier van justitie naast een straf voor het nieuwe feit ook tenuitvoerlegging van de voorwaardelijke gevangenisstraf van 6 maanden vragen.
Wanneer een verdachte niet in voorlopige hechtenis zit, moet de strafzaak in beginsel binnen 24 maanden zijn afgerond. Er zijn uitzonderingen op die 16 maanden en 24 maanden. Wanneer een strafzaak gecompliceerd en/of omvangrijk is, mag een strafzaak van de rechter langer duren.
In uitzonderlijke gevallen kan de hechtenis de duur van een jaar te boven gaan en voor 1 jaar en vier maanden worden opgelegd. Er moet dan sprake zijn van strafverzwarende omstandigheden, bijvoorbeeld: recidive (herhaling) strafbare feiten gepleegd door personen met een bepaald beroep.
Een 'voorwaardelijke straf' houdt in dat de straf wel wordt uitgesproken maar dat deze niet ten uitvoer wordt gebracht. Dit in tegenstelling tot een onvoorwaardelijke straf, die wél direct ten uitvoer wordt gebracht.
Levenslange gevangenisstraf is de zwaarste straf die rechters in Nederland kunnen opleggen.
Het niet naleven van de voorwaarden kan leiden tot een aanpassing van de voorwaarden of zelfs een herroeping van de opschorting of het uitstel. Tijdens de uitvoering van de probatieopschorting of het probatieuitstel wordt u begeleid door een justitieassistent die zal nagaan of u de opgelegde voorwaarden naleeft.
De terugkijktermijn voor een VOG NP is 4 jaar. Hierop zijn een aantal uitzonderingen: Voor zedendelicten geldt een onbeperkte terugkijktermijn. Voor jongeren tot 23 jaar geldt een terugkijktermijn van 2 jaar, behalve als er sprake is van zedendelicten of zware geweldsdelicten.
Als uw VOG-aanvraag is afgewezen, kunt u een bezwaarschrift sturen. Een bezwaarschrift moet u indienen binnen 6 weken na de datum van de beslissing. Dit kan zowel digitaal als schriftelijk. U kunt uw bezwaarschrift ook door uw gemachtigde laten indienen.
Sommigen zien zelfs helemaal af van de aanvraag, uit angst voor afwijzing. Onterecht, want maar een klein deel van alle VOG-aanvragen wordt geweigerd: in 2019 slechts 0,33%. Om misverstanden over de VOG weg te nemen ontwikkelde Justis de VOG-check.
U kunt geen kopie krijgen van uw strafblad. U kunt wel een verzoek indienen bij de Justitiële Informatiedienst om uw strafblad in te zien. Op de website van de Justitiële Informatiedienst staat hoe u het verzoek moet indienen. U krijgt dan van de rechtbank een uitnodiging om het uittreksel in te komen zien.
In principe kan men enkel zijn eigen uittreksel uit het strafregister opvragen. Een werkgever kan aldus geen uittreksel voor een sollicitant of een werknemer opvragen.
Zolang u een strafblad heeft, mag u sommige beroepen niet uitoefenen. Zoals advocaat, leraar of deurwaarder. Voor sommige beroepen heeft u een VOG (Verklaring omtrent gedrag) nodig. Een strafblad kan betekenen dat u geen VOG krijgt.
Kun je je straf afkopen? In bepaalde gevallen kunnen de politie en de officier van justitie de zaak zelf afhandelen. De officier van justitie kan bijvoorbeeld iemand een transactie aanbieden. Gaat de verdachte hierop in, dan betaalt hij een bepaald geldbedrag en is hij van de zaak af.
Hoe lang duurt de v.i.? De v.i. geldt voor onvoorwaardelijke en onherroepelijke gevangenisstraffen van meer dan één jaar. Bij gevangenisstraffen tussen de één en twee jaar komt de veroordeelde in aanmerking voor v.i. Dat kan nadat één jaar en een derde van het overige deel van de gevangenisstraf is ondergaan.
Welke straffen zijn er? De belangrijkste straffen zijn een boete, een taakstraf en gevangenisstraf. De rechter kan ook maatregelen opleggen. Daaronder valt bijvoorbeeld ontneming van geld dat door het misdrijf is verkregen, het betalen van schadevergoeding of – de meest ingrijpende – tbs.
