Ga bijvoorbeeld sporten of wandelen. Maar ook schoonmaken, iets creatiefs doen, een vriendin bellen, muziek luisteren of gamen kan een goede vorm van afleiding voor jou zijn. Als je 's nachts niet kunt slapen doordat je veel piekert, kan het helpen om een boek te lezen of meditatie- en mindfullnessoefeningen te doen.
Dit klinkt misschien heel teleurstellend. Maar je kunt niet stoppen met denken. Sterker nog: waarom zou je dat willen? Onze brein heeft er duizenden jaren over gedaan om te evolueren tot wat het nu is.
Ga bijvoorbeeld sporten of wandelen. Maar ook schoonmaken, iets creatiefs doen, een vriendin bellen, muziek luisteren of gamen kan een goede vorm van afleiding voor jou zijn. Als je 's nachts niet kunt slapen doordat je veel piekert, kan het helpen om een boek te lezen of meditatie- en mindfullnessoefeningen te doen.
Teveel denken kan dus een valkuil zijn van jouw kwaliteit als denker. De valkuil is de doorgeslagen variant van een prachtige kwaliteit waarover jij beschikt. Je moet alleen balans houden tussen denken en doen. Jouw denkkracht wordt pas op de juiste manier ontwikkeld door het DOEN te ervaren.
Stop je malende gedachten met de veelgebruikte 'gedachten stop methode'. Terwijl je in bed ligt met je ogen dicht, herhaal je dan in gedachten een neutraal woord zoals 'de'; doe dat één of twee maal per seconde. Probeer ontspannen te blijven en hou dit vijf minuten vol (of tot je weer slaapt).
Overdenken kan ook veroorzaakt worden door bijvoorbeeld een angststoornis, maar dat hoeft niet per se. Het is vaak geworteld in onzekerheid. Omdat we onzekerheid zijn over de toekomst, proberen we problemen in ons hoofd op te lossen. Stel je voor dat je op je werk onenigheid hebt gehad met je baas.
Er wordt uiteindelijk meer cortisol aangemaakt, wat in een neerwaartse spiraal ervoor zorgt dat de stress alleen maar vermeerdert. Het gaat zichzelf in stand houden en wordt niet meer doorbroken. Het brein bestaat, even globaal gezien, uit de neocortex en het limbisch systeem.
Piekeren is één van de kenmerken van stress en te veel stress kan leiden tot klachten als een burn-out. Als je eenmaal een burn-out hebt nemen de negatieve gedachten en daarmee het gepieker, alleen maar toe.
Bij fysieke oorzaken kun je denken aan te weinig slaap, een ongezond voedingspatroon, of misschien een gezondheidsprobleem. Mentale en emotionele problemen als onrust thuis, moeite op werk, veel piekeren of sub-assertiviteit kunnen ook erg veel energie kosten die jou op termijn lusteloos maken.
"Zo'n hoeveelheid gedachten kan dan weer leiden tot angst en twijfel." Daarnaast kan het er ook voor zorgen dat je overal iets achter zoekt, waardoor je mensen gaat wantrouwen in hun bedoelingen.
Nu zijn er natuurlijk een aantal manieren waarop je de rust terug kunt brengen. Externe oplossingen om je 'hoofd' iets te kalmeren. Een groot glas wijn bijvoorbeeld, een uurtje zweten in de sportschool of een goede film die je even meeneemt naar andere wereld. Stuk voor stuk kalmeren ze eventjes je gedachten.
Wat kun je doen? Als je merkt dat jouw hoofd nooit stil staat, neem dan de tijd om regelmatig zelf even tot stilstand te komen. Investeer in het bouwen van een betere relatie met jouw brein en jouw denken door jezelf dagelijks te bevragen en neem de tijd voor bijvoorbeeld meditatie.
Als de gedachten zo afleidend en aanhoudend zijn dat ze je afhouden van je dagelijkse bezigheden of nachtrust, kun je spreken van chronisch piekeren. 'Er zijn mensen die meerdere uren per dag kwijt zijn aan piekeren, dan heb je het over een piekerstoornis of een gegeneraliseerde angststoornis', zegt Verkuil.
Mensen die piekeren denken vaak in 'cirkeltjes': ze denken steeds hetzelfde en stellen zichzelf steeds dezelfde vragen. Als je veel en vaak piekert en je je daarbij ook gespannen voelt, noemen we dit een gegeneraliseerde angststoornis, ook wel angststoornis genoemd.
Loslaten kan moeilijk zijn, omdat je voelt dat er verandering komt. Verandering roept bij velen angst en weerstand op; ons brein is gebouwd op herhaling. Dit maakt dat verandering angstige gedachten oproept bij velen. Loslaten is voor niemand (met een open hart) gemakkelijk.
Het kan om kwade gedachten gaan, bijvoorbeeld de gedachte dat je iemand iets aan zou kunnen doen. Of de gedachte hoe het is om voor de trein te springen. Of de aandrang om iets beschamends te doen zoals schelden tegen je baas of je kleren uit trekken in het openbaar.
De oorzaak kan energiegebrek zijn; dan helpt het om meer slaap, lichaamsbeweging en ontspanning te krijgen, en andere prioriteiten te stellen. Kom je wel toe aan wat voor je belangrijk is in het leven? Het is ook mogelijk dat stress je uitput en ontmoedigt.